بررسی پتانسیل تخریب لرزه‎خیزی با به‎کارگیری مدل‎های چند شاخصه (مطالعه‎ی موردی: منطقه‎ی یک شهر تهران)

شهرهای ایران دارای شواهد متعددی از لرزه‎خیزی، همچون گسله‎ها و شکستگی‎ها، به‎ویژه در زمین‎های آبرفتی است که با ایجاد سازه‎های سنگین شهری، ناپایداری بسترهای شهری را به‎ارمغان آورده است. این پژوهش با هدف تحلیل پراکنش تخریب ناشی از لرزه‎خیزی در محیط شهری انجام شده است. منطقه‎ی یک تهران از این نظر انتخاب شده است که در ناحیه‎ی البرز مرکزی، بر نهشته‎های کواترنری واقع شده است و دارای شواهد متعدد تکتونیکی، ازجمله وجود سازند هزار دره، وقوع زمین‎لرزه‎هایی با بزرگی بیش از ٧ ریشتر، چین خوردگی و گسلش در سازند هزاردره و وجود زمین لغزش‎های دامنه‎ای هستند. در این مطالعه به‎منظور بررسی پتانسیل تخریب ناشی از زمین‎لرزه در منطقه‎ی یک تهران، از نقشه‎ی توپوگرافی، پراکندگی گسله‎ها، کاربری تهیه‎شده از سوی شهرداری، تراکم جمعیت، داده‎های ارتفاعی (dem) استفاده شده است. بر اساس داده‎های فوق با توجه به شرایط تکتونیکی منطقه‎ی یک تهران، معیار‎های ضریب خمیدگی، نوع آبرفت، ارتفاع زمین، تغییرات ارتفاعی، تراکم شبکه‎ی زهکشی، تراکم نسبی گسل، تراکم نسبی جمعیت و درصد فضای باز، شاخص‎های انتخاب‎شده‎ای است که می‎تواند بیانگر تخریب ناشی از لرزه‎خیزی در این منطقه باشد. پراکنش شاخص‎های مورد نظر با استفاده مدل تاپسیس از روش‎های تصمیم گیری چند شاخصه مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج مطالعات نشان داد که حداکثر پتانسیل لرزه‎خیزی در بخش شمالی منطقه‎ی یک، به‎دلیل بیشترین برون‎زدگی‎های آبرفت‎های قدیمی‎تر روی آبرفت‎های جدیدتر، حضور گسل‎های اصلی و لرزه‎زا، حداکثر ضریب خمیدگی و حضور شبکه‎های آبرفتی اصلی قرار گرفته است.